ਅਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ ‘ਤੇ 75 ਰੁਪਏ ਦੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਜਾਰੀ, ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਤਿਰੰਗੇ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ

Independence Day: ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 75 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਮਹੋਤਸਵ (Azadi Ka Amrit Mahotsav) ਮਨਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮੌਕੇ ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ’ਤੇ ਤਿਰੰਗੇ ਝੰਡੇ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਯਾਦਗਾਰੀ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ਦੀ ਕੀਮਤ 75 ਰੁਪਏ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਟਿਕਟ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਡਾਕਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਤੱਕ ਹੋਏ ਸਾਰੇ ਬਦਲਾਅ ਇਸ ਟਿਕਟ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਏ ਗਏ ਹਨ। 1905 ਤੋਂ ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਤੱਕ 6 ਬਦਲਾਅ ਹੋਏ ਹਨ।
ਇਸ ਡਾਕ ਟਿਕਟ ‘ਤੇ 6 ਤਸਵੀਰਾਂ ਛਾਪੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲੀ ਫੋਟੋ ਵਿੱਚ ਝੰਡੇ ਉੱਤੇ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਝੰਡੇ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿਚ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਾ ਇੰਦਰ, ਬਾਜਰਾ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਝੰਡਾ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਸਾਲ 1905 ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਸਵਾਮੀ ਵਿਵੇਕਾਨੰਦ ਦੀ ਚੇਲਾ ਸਿਸਟਰ ਨਿਵੇਦਿਤਾ ਨੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਤਿਰੰਗੇ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਯਾਤਰਾ
ਨੰਬਰ ਦੋ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿਚ ਤਿਰੰਗੇ ‘ਤੇ ਤਿੰਨ ਪੱਟੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੀ ਪੱਟੀ ‘ਤੇ ਅੱਠ ਅੱਧੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਕਮਲ ਦੇ ਫੁੱਲ ਹਨ। ਮੱਧ ਵਿਚ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਪੱਟੀ ‘ਤੇ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ ਵਿਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਹੇਠਲੀ ਲਾਲ ਧਾਰੀ ਉੱਤੇ ਖੱਬੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਅੱਧਾ ਚੰਦ ਹੈ। ਇਹ ਝੰਡਾ 1906 ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਵੰਡ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਝੰਡਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਲਕੱਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਰਿੰਦਰ ਨਾਥ ਬੈਨਰਜੀ ਦੁਆਰਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਤੀਜੇ ਨੰਬਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਤਿਰੰਗੇ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਰੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ 8 ਕਮਲ ਦੇ ਫੁੱਲ, ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਭਗਵੇਂ ਰੰਗ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਵਿੱਚ ਵੰਦੇ ਮਾਤਰਮ ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਲਾਲ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਅੱਧਾ ਚੰਦ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ ਸ਼ਿਆਮਜੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਵਰਮਾ ਨੇ 1907 ਵਿੱਚ ਮੈਡਮ ਭੀਕਾਜੀ ਕਾਮਾ ਅਤੇ ਵੀਰ ਸਾਵਰਕਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਚੌਥੀ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਪੱਟੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਪੱਟੀਆਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦਾ ਚਰਖਾ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਤਿੰਨ ਧਾਰੀਆਂ ਉੱਪਰੋਂ ਸਫ਼ੈਦ, ਵਿਚਕਾਰ ਹਰੇ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਲਾਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ 1921 ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਪਿੰਗਲੀ ਵੈਂਕਈਆ ਨੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪੰਜਵੀਂ ਤਸਵੀਰ ਵਿਚ ਤਿਰੰਗੇ ਦੇ ਸਿਖਰ ‘ਤੇ ਭਗਵਾ ਰੰਗ, ਮੱਧ ਵਿਚ ਚਿੱਟੀ ਧਾਰੀ ‘ਤੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਨੀਲੇ ਚਰਖੇ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੈ। ਹਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ ਇਹ ਰੂਪ 1931 ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਛੇਵੀਂ ਤਸਵੀਰ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਦਾ ਮੌਜੂਦਾ ਰੂਪ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਚਰਖੇ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਅਸ਼ੋਕ ਚੱਕਰ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਰੰਗੇ ਨੂੰ 22 ਜੁਲਾਈ 1947 ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਨੇ ਪ੍ਰਵਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। 14-15 ਅਗਸਤ ਦੀ ਦਰਮਿਆਨੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਹੰਸਾ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਡਾ: ਰਾਜੇਂਦਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡਾ ਭੇਂਟ ਕੀਤਾ।